Network Marketing, Doğrudan Satış’ın gerek pazarlama gerekse kazanç elde etme yönünden geliştirilmiş şeklidir. Doğrudan Satış ise, bir satıcı tarafından, ürün veya hizmetin tüketiciye evinde, iş yerinde veya satıcıya ait perakende satış yeri olmayan bir yerde anlatılarak ve/veya gösterilerek tanıtıldığı bir satış yöntemidir. Yani Doğrudan Satış, Network Marketing’i de kapsayan daha geniş bir ticari alandır.
Türkiye 2014 yılında Resmi Gazetede yayınlanıp yürürlüğe giren “6563 s. Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun” başlıklı kanun ile e-ticaret kavramını yasallaştırmıştır. Daha sonra 6563 s. Kanun doğrultusunda Gümrük ve Ticaret Bakanlığının 14 Ocak 2015 tarihinde Resmi Gazetede yayınladığı “İş Yeri Dışında Kurulan Sözleşmeler Yönetmeliği” ile Doğrudan Satış sektörü yasal bir zemine oturtulmuştur.
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın tarafından çıkartılan bu yönetmelik ile Doğrudan Satışın hem tanımı yapılmış hem de yasal ve yasal olmayan şirketleri nasıl ayırt edeceğiniz hakkında bilgi de verilmiştir:

İş Yeri Dışında Kurulan Sözleşmeler Yönetmeliği

Elektronik Ticareti Düzenlenmesi Hakkında Kanun:PDF

Yasal bir Doğrudan Satış şirketi ile bir piramit düzen arasında farkı anlamak için şu 3 soruyu sormak gerekir;

1. Katılmanız için “Üye Olma” adı altında para isteniyor mu?

Doğrudan satış şirketlerinde başlangıç ücreti adı altında para talep edilemez.
Piramit düzenler ise tüm karlarını yeni katılanlar sayesinde elde ettikleri için katılma maliyeti yüksektir. (bkz. 25/4)

1. Firma, yasal süre içerisinde cayma hakkını kullanan kişilerin ürünlerini geri alıyor mu?

Bu tür piramit düzenler değeri ve kalitesi şüphe götürecek, göstermelik ürünler de pazarlayabilirler. Bu ürünleri iade edemezsiniz. Ya da yasal süreç içerisinde cayma hakkını kullanan kişilerin, yasaya uygun şekilde ürünlerini geri alıyor mu almıyor mu? (bkz. Yukardaki maddede  25/5)
Yasal Doğrudan Satış şirketlerinde ise bu güvence her zaman vardır.

1. Şirket sadece üye kazandırmaktan mı yoksa üye kazandırmadan da satış yaparak kazanç elde etmeyi sunuyor mu?

Bu sorunun cevabı olumsuz ise dikkatli olunmalıdır. Çünkü Doğrudan Satış, sadece üye kazandırmaktan değil, tüketicilere de satış yaparak bir pazar oluşturmaya dayanır, yani rekabet edebilecek fiyatlara sahip, kaliteli ürünler gerektirir.
Piramit düzenlerde ise ürünü kullanacak kişilerle hiç ilgilenilmez. Yeni katılanlara, kullanışlı ve uygun fiyatlı oldukları için değil, işe başlamak için satın almaları gerektiği için büyük miktarda satış yapılarak kar elde edilir.  (bkz. 25/1 ve 25/2)

Ayrıca Doğrudan Satış şirketlerinin hepsinde mağaza dışında gerçekleşen bu satışlarda, kişilerin yasalarla belirtilen “vazgeçme süreleri” nin üzerinde süreler içerisinde fikir değiştirip ürünü iade imkanı vardır.
Kişiler bu sürelerde bir kere daha düşünüp, malın kalitesini ve fiyatını karşılaştırma fırsatına sahip olur. Bu gerçek, Doğrudan Satışı tüketici için en korunaklı satın alım yöntemi yapmaktadır. Ayrıca “vazgeçme” süresini yasaların öngördüğünden daha uzun tutarak, üyeleri kısıtlayan ahlaki ilkeler yerleştirerek ve tüketici dernekleri ile sürekli iletişim kurarak da doğrudan satış sektörü tüketiciyi korumaktadır.
Son olarak Doğrudan Satış sistemi, satış pazarlama işinin farklı bir uygulanma şeklidir ve tamamen yasal yollarla yapılmaktadır. Yasal olmayan sistemlerin varlığı ve bu sektörle benzerlik göstermesi Doğrudan Satış sisteminin yasallığından bir şey kaybettirmez.

 

Daha fazla bilgiye için aşağıdaki yazılarımızdan ulaşabilirsiniz:

Network Marketing Nedir?

Doğrudan Satış Nedir?

Network Marketing Sistemleri Hakkında Bilmeniz Gereken İlginç Gerçekler!

Network Marketing yasal da yapanlar serefsiz olunca sektörün içine ediyorlar 🙂