Proofreading, temel olarak yazının gerekli dilbilgisi düzenlemesinin, nokta ve imla kontrolünün, yazım hatalarının kontrolünün yapılması anlamına gelmektedir. Özellikle yapılan çevirilerde kullanılmaktadır ve son okuma anlamı taşımaktadır. Amaç, metnin kusursuz olmasını sağlamaktır.
Contents
Çeviri süreçleri sadece kelimelerden veya anlamların verilmesinden oluşmamaktadır. Yapılan çevirinin başarılı şekilde karşılığını bulması için kontrol edilmesi gerekir. Proofreading ise son okuma ve gerekliyse düzenleme anlamı taşımaktadır. Çünkü özellikle uzun metinlerde çeviri yapıldığında mutlaka küçük veya büyük hatalar oluşmaktadır. Bu durum ise proofreading sayesinde metnin tekrar incelenmesini, analiz edilmesini ve yanlışlarını gidermeyi hedefler. Dil bilgisi, biçim ve gramer hataları bu süreç ile giderilir. Metin içinde anlam bozukluğu yaratmakta olan ifadeler de bu süreçte çıkarılır. Hataların tamamen ayıklanması ile ortaya çıkan “temiz metin” proofreading ile mümkündür.
Proofreading Nasıl Yapılır?
Proofreading yapmak için genel olarak şu adımlar takip edilir;
- Metnin dil bilgisi, cümle dizilişi, imla kuralları gibi detaylıca incelenmesi öncesinde genel hatları ile kontrolü yapılır. Bu sayede yazının bütünlüğü fark edilir.
- Metne ilk bakış yapıldıktan sonra genel hatlar belli olur. Bu aşamadan sonra tekrar genel kontrol aşaması başlar. Metnin uzunluğuna göre bu kontrol uzun sürebilir.
- İkinci genel okuma daha detaylı olur; cümlelerin netliklerini bozan ve anlamsız kelimeler oluşturan ifadeler çıkarılır. Anlam akıcılığı en üst düzeyde sağlanır.
- Anlam sağlandıktan sonra diğer hatalar üzerinde durulur ve yapılması gerekenler bir liste halinde yazılır.
- Listeye bağlı olarak metin tekrar incelenir. Hata ayıklama sürecinde hiçbir hatayı gözden kaçırmamak için detaylı inceleme yapılır.
- Metni tekrar inceleme sırasında özellikle sesli okumak daha iyi anlamak açısından yardımcı olur. Gözden kaçan hatalar da sesli okuma ile fark edilir.
- Metin diğer satırları kapatacak şekilde incelemeye alınır. Bu durum da mikro inceleme olarak adlandırılır. İnce hataların gözden kaçması da engellenmiş olur.
- Son aşamaya gelindiğinde ise metin hızlıca tekrar gözden geçirilir ve düzelti tamamlanır.
Proofreading and Editing Nedir?
Genel olarak proofreading metni hatalardan ayıklamaktır. Ancak proofreading and editing bu sürecin çok daha kapsamlı yapılmasını ifade eder. Bu aşamada metin hem hatalarından arındırılır hem de editöryel düzenlemeye tabi tutulur. Bu sayede anlam daha güçlü hale getirilir ve okur açısından da akıcı bir metin ortaya çıkar. Referans, kaynakça, dipnotlar da bu aşamada daha detaylı olarak ele alınır.
Proofreading Ne Demek Tıp?
Proofreading ne demek tıp sorusuna alışılmış anlamdan farklı bir yanıt verilmektedir. Tıp için proofreading terimi biyoloji konularında kullanılmaktadır. DNA ikileşmesi esnasında hata kontrol süreci için tanımlanmaktadır. Bakterilerin yapısında DNA polimerazı, toplamda 3 okuma yapma yeteneğine sahip bulunur. Ökaryolardaysa DNA uzatması ile ilişkili olan polimerazlar prova okuma yeteneği taşımaktadır.
İlginizi Çekebilir: Satış Gücü Otomasyonu Nedir?
Proofreading Kim Yapar?
Proofreading yapacak kişi belirli yetkinliklere sahip olmalıdır. Bunun için öncelikle çeviri yapılan ve çevrilmiş dili iyi derece bilmesi gerekmektedir. Özellikle çevirilerde bazı ifadeler, çeviri yapılan dilde tam olarak karşılığını bulamayabilir. Ancak bu durumlarda dilde yetkinlik proofreading yapmayı sağlayacaktır. Bunun yanında imla kurallarını iki dilde de bilmesi, okumayı sevmesi ve dikkatli olması da proofreading yapan kişilerin işidir. Bu kişiler genelde editör, çevirmen veya yazar olmaktadır.
Proofreading Sertifikası Nedir?
Proofreading sertifikası, proofreading eğitimi veren kuruluşlar tarafından kişilere verilen belgedir. Bu belge sayesinde kişinin proofreading yapabileceği belgelenmiş olmaktadır. Çeşitli kurslardan verilen eğitim sonucunda alınan belge alınan kuruma göre uluslararası geçerliliğe de sahip olabilmektedir. Eğitim süresi de programın içeriğine göre değişmektedir.
