Psikolojide Korelasyon Nedir? Korelasyon Örnekleri

psikolojide korelasyon

Psikolojide korelasyon, iki değişken arasındaki ilişkiyi değerlendirmenin en yaygın ve basit yoludur. Değişkenlerden biri artarken diğeri artıyorsa, pozitif bir korelasyon vardır. Örneğin, bir insan ne kadar sosyalse, o kadar çok arkadaşı olur. Değişkenlerden biri artarken diğeri azalıyorsa negatif bir korelasyon vardır. Örneğin, yaşlandıkça, düşünmeden hareket etme olasılığınız azalır. Değişkenler arasında ilişki yoksa korelasyon da yoktur. Doğum tarihinizin matematik yeteneğinizi etkilediğine inanmıyorum. Bize güvenilir bilgi sağlamak için bilimsel yönteme güveniyoruz, ancak sonuçları önyargısız doğru bir şekilde yorumlamak mühimdir. Sonuçların geçerliliği, iç geçerlilik ve dış geçerlilik olarak ikiye ayrılabilir. Bir ilacın son kullanma tarihi başka bir ilaçtan daha etkili değilse, iç etkililiği bulunur. Dış etkililik ise, sonuçları çok yüksek olan popülasyona yapılan çıkarımdır. Örneğin: Belirli bir dine yönelik tepkilerin ölçülmesinde bir toplumun yalnızca ateistleri içermesinin önemi sınırlıdır.

Psikolojide Negatif Korelasyon Nedir?

Bir değişkendeki artma diğer bir değişkende eksilmeye sebep oluyorsa bunlar negatif (-) ilişkilidir. Korelasyon hep nedensel değildir. Sadece değişkenler arasındaki ilişkiyi ortaya çıkarır, bağlamı değil. Araştırmacılar, ilgili değişkenlerin doğasını ve yönünü doğru bir şekilde anlamak için titiz metodolojiler kullanmalıdır.

Yani, iki değişkenin birbirlerine göre nasıl yönde hareket ettiğini gösterir. Korelasyon, farklı veri nitelikleri için de kullanılır. İstatistiksel analiz ayrıca, bir değişkendeki değişikliklerin, bir veri kümesindeki durumlar arasında diğer bir değişkendeki benzer varyasyon modelleriyle nasıl bağlantı kurulduğunu da açıklar.

Psikolojide Nötr Korelasyon Nedir?

İki değişken arasında hiçbir bağlantı olmamasına nötr korelasyon denir. Nötr korelasyon olması için 1. Değişken ile 2. Değişken mantık, felsefe, bilim, sosyal olarak hiçbir anlamda birbiriyle alakalı olmamalıdır. Bu korelasyon tipine sıfır korelasyon da denilmektedir. Negatif korelasyonu daha iyi anlamanız için, temel olarak korelasyon bilgisine sahip olmanız gerekmektedir. Korelasyon, iki değişik fonksiyonun ne kadar iyi olduğunu ölçebilmek amacıyla yapılan istatistik gösteren bir araçtır. Örneğin, bir kişinin kilosu ve boyu ele alınır. Genel olarak, ne kadar yüksekseniz yani uzunsanız, o kadar iyidir. Bu, boy ve kilo arasında pozitif bir ilişkiyi gösterir, çünkü boy değişkeni uzadıkça yani arttıkça diğer değişkenler (kilo) da artar. Bununla birlikte, iki değişken, eklem seviyesinin üzerinde yükseklik ve sıcaklık gibi zıt yönlerde hareket ederse, korelasyon negatiftir. Yüksekliğin artmasıyla birlikte sıcaklık düşer.

Psikolojide Korelasyon Örnekleri

Psikolojide korelasyon örneklerini maddelendirecek olursak;

  • İşsizlik artarsa enflasyon artar.
  • Sağlıksız beslenince sağlık bozulur.
  • Çok yiyince kilo alınır.
  • Grip oldukça vücut direncimiz artar.
  • Spor yaptıkça vücudumuz fitleşir.
  • Su içtikçe yüz ve cildimiz güzelleşir.
  • Çok yazı yazdıkça yazımız güzelleşir ve hızlanır.
  • Petrol, havayolları için gerekli olan bir hammaddedir. Petrol fiyatlarının yükselmesiyle birlikte karlılığı düşmeye başladı ve bu hisse fiyatlarına da yansıdı. Bu nedenle, negatif ilişkilidirler.