Çok iyi şiirler yazan, matematik bilen, fizolof, astrolog Ömer Hayyam Kimdir? Tam adı Gıyaseddin Eb’ul Feth Ömer İbn-i İbrahim el-Hayyam olan ünlü rubai yazarı ve matematik konusunda da öncü olan Ömer Hayyam’ın Sözleri nelerdir? Bu Ömer Hayyam’ın Hayatı ele alınarak tüm bu sorular ayrıntılı bir şekilde işlenecektir.
Tarihteki ilk savaş karşıtı eylemi yapan kişinin Ömer Hayyam olduğu da iddia edilmektedir. Bu iddia Ömer Hayyam’ın sözlerine bakılarak da anlaşılabilir.
Ömer Hayyam’ın Hayatı ( 1048 – 1131 )
Ömer Hayyam Kimdir? Sorusunun cevabını bu başlık altında genel olarak işleyeceğiz. 1048 yılında Nişabur’da dünyaya gelen Ömer Hayyam, yaşadığı dönemde ünlü kişiler ile birlikte eğitim görmüştür. Bu ünlü kişiler ise dönemin ünlü veziri Nizamül-Mülk ve Hasan Sabbah’tır.(Kesin olmayan bilgilerdir) Eğitim bittikten sonra bu kişiler ile bağlantısını kesmiştir.
Ömer Hayyam, dönemin birçok bilim insanının etkilendiği Batıni ve Mu’tezile anlayışlarından etkilenir. Evreni tam anlamı ile kavramak için, yetiştiği İslam kültürü içerisindeki hakim anlayıştan zamanla ayrılmıştır. Bu ayrılıştan sonra kendi içerisinde akıl yürütmeye başlamıştır. Akıl yürütmeleri o dönemin eşsiz düşüncelerindendir. İlerleyen dönemlerde ise bu akıl yürütmelerini dörtlükler ile halka arz etmiştir.
Ömer Hayyam, sadece bir felsefeci veya edebiyatçı değildir. Hayyam, aynı zamanda dönemin ünlü matematikçilerindendir. Üçüncü derece denklemlerle ilgilenmiştir. Aynı zamanda Binom açılımını ilk defa kullanan kişidir. Ömer Hayyam’ın rubaileri o dönemde çok ünlenmiştir. Eğlenceye düşkünlüğünün rubailere yansıması ile birlikte kazandığı ünü, günümüze kadar gelmiştir.
Ömer Hayyam’ın doğum tarihi 18.04.1048 ölüm tarihi 4.12.1131 olduğu bilinmektedir. Bu durum dönemin şartlarına göre olağanüstü bir durum olarak kabul edilebilir. Çünkü, tarih ve gününe kadar bilinmesi o dönemde rastlanılacak durum değildi. Fakat, bu durum Hayyam’da böyle değildir. Hayyam, takvim konusunda da uzmandır. Kendisi doğum tarihini araştırıp, bulmuştur.
Celali takvimini hazırlayan Ömer Hayyam, bilim tarihinde önemli bir yere sahiptir. Ayrıca, günümüzde Pascal Üçgeni olarak bilinen üçgeni ilk olarak Hayyam oluşturmuştur. Bunların dışında da birçok bilimsel çalışması olduğu bilinmektedir. Dilerseniz Ömer Hayyam’ın çalışmaları ışığında Ömer Hayyam’ın sözleri listesine geçelim.
Zihninizi Rahatlatacak Sözler >>
Ömer Hayyam’ın Sözleri
Ömer Hayyam, vefat etmeden önce birçok söz söylemiştir. Ömer Hayyam Sözleri, Yunus Emre’nin genel felsefesini, görüşünü ve akıl yürütmelerini ortaya koyan en belirgin göstergelerdir. Dilerseniz, Ömer Hayyam’ın söylediği sözler listemize geçelim;
Adalet evrenin ruhudur.
Aklı olan paraya değer vermez,
Ama parasız dünya da çekilmez;
Eli boş menekşe boynunu büker,
Gül altın kasede gülmezlik etmez.
Aşk ki gerçek değilse, tutkusu olmaz. Ateşi koze döner, kokusu olmaz. Aşık olan gün, gece, ay ve yıl yanar; güneş, ışık, rahat ve uykusu olmaz.
Ayrılığın özlemin her şeyin bir hazzı var. Seni anlamak da güzel, seni beklemek kadar.
Benim halimden haber sorarsan, bir çift sözüm var sana, yürekten: sevginle gireceğim toprağa, sevginle çıkacağım topraktan.
Bir geldi mi ağır ölüm uykusu… Biter bu dünyanın dedikodusu.
Bir kalb ki onun sevmesi aldanması yok
Tutkunluğu yok , bir güzele yanması yok
Bin kez yazık olsun sevisiz yüreğe
Aşksız geçecek günlerin faydası yok
Bu kubbe altındaki bin bir belayı gör; dostlar gideli boşalan dünyayı gör; tek soluk yitirme kendini bilmeden; bırak yarını, dünü, yaşadığın anı gör.
Bu uçsuz bucaksız dünya içinde, bil ki, mutlu yaşamak iki türlü insana vergi: biri iyinin kötünün aslını bilir, öteki ne dünyayı bilir, ne kendini…
Cehennemi gerçekten bilmek mi istersin? Dünyada cehennem, ehil olmayanla konuşmandır.
Eğer her şeyini kaybetmişsen ve cebinde bir ekmek alacak kadar paran kalmışsa, git kendine bir demet menekşe al ve ruhunu besle. Bence bu çok anlamlıdır ve kişinin öncelikle ruhunu beslemesi lazım.
Ey sevginin sırlarından habersiz yaşayanlar, bilin ki tüm varlığın baş kaynağı sevgidir, sevgi.
Gün doğarken sabah horozları niçin acı acı bağrışırlar, bilir misin? Tan yerini gösterip derler ki sana: bir gecen geçti gidiyor; sen nerdesin?
Hayat kısa insanoğlu! Kesildikçe biten otlar gibi yeşermeyeceksin bir daha.
Hayat yangın gibidir. Yoldan geçenin unuttuğu alevler, rüzgarın önüne katıp savurduğu küller; işte bir insan ömrü gelip geçmiştir
İnancınızı Artıracak Kararlılık Sözleri >>
Ömer Hayyam’ın Eserleri
Ömer Hayyam’ın çalışmaları genel olarak bilimsel niteliktedir. Günümüze kadar ulaşanlar Ömer Hayyam’ın Eserleri başlığı altında listelenmiştir.
- Ziyc-i Melikşahi. (Astronomi ve takvime dair, Melikşah’a ithaf edilmiştir)
- Kitabün fi’l Burhan ül Sıhhat-ı Turuk ül Hind. (Geometriye dair)
- Risaletün fi Berahin İl Cebr ve Mukabele. (Cebir ve denklemlere dair)
- Müşkilat’ül Hisab. (Aritmetiğe dair)
- İlm-i Külliyat (Genel prensiplere dair)
- Nevruzname (Takvim ve yılbaşı tespitine dair)
- Risaletün fil İhtiyal li Marifet. (Altın ve gümüşten yapılmış bir cisimde altın ve gümüş miktarının bilinmesine dair. Almanya Gotha kütüphanesinde bir nüshası mevcuttur.)
- Risaletün fi Şerhi ma Eşkele min Musaderat (Öklid’in bir probleminin çözülmesi metoduna dair, Hollanda Leiden kütüphanesinde bir nüshası vardır. F. Woepcke fransızcaya çevirmiştir.)
- Risaletün fi Vücud (Felsefede ontoloji bahsine dair. Britanya kütüphanesinde bir nüshası mevcuttur.)
- Muhtasarun fi’t Tabiiyat (Fizik ilimine dair.)
- Risaletün fi’l Kevn vet Teklif (Felsefeye dair).
- Levazim’ül Emkine (Meskûn yerlerin iklimi ve hava değişikliklerine dair)
- Fil Cevab Selaseti Mesâil ve fi Keşfil Hicab (Üç meseleye cevap ve alemde zıtlığın zorunlu olduğuna dair)
- Mizan’ül Hikem (Pırlantalı eşyaların taşlarını çıkarmadan kıymetini bulmanın yöntemine dair)
- Abdurrahman’el Neseviye Cevab (Hak Teâlâ’nın alemleri yaratmasının ve insanları ibadetle yükümlü kılmasının hikmetine dair)
- Nizamülmülk (Arkadaşı olan vezirin biyografisi)
- Eş’arı bil Arabiyye (Arapça rubaileri)
- Fil Mutayat (İlim prensipleri)
Nelson Mandela’nın Doğru Bildiklerinizi Sorgulatacak Sözleri >>
Kaynak; Wikipedia,
