Piyasa içerisinde çoğu kez spekülasyon nedir? Manipülasyon nedir? Sorularını duymuşsunuzdur. Bu iki kavramlar birbirleri ile bağlantılı kavramlardır. Özellikle borsalarda işlem yapan kişilerin sıklıkla takip ettiği bu kavramlara detaylıca göz atalım.
Manipülasyon kavramını daha önceki yayınımızda işlemiştik. Kısaca manipülasyon, bireylerin veya grupların sahip olduğu değerleri olumlu veya olumsuz kullanma anlamına gelmektedir.
Spekülasyon TDK‘da ‘vurgunculuk’ anlamına gelmektedir. Fakat, ekonomi piyasasında da kullanılan bu terimin ‘vurgunculuk’ ile alakası yoktur. Spekülasyon, ekonomik işlem yaparken geçmiş dönemdeki veriler ışığında kar hesaplaması yapmaktır. Ancak, burada beklenilen kar, garanti değildir. Tahminler, yanıltabilir. Spekülasyon yapmak kısaca bu şekilde tanımlanabilir.
Spekülasyon ile Manipülasyon Farkı Nedir?
Spekülasyon ve manipülasyon farkı, ilk aşamada yasallık derecesi ile açıklanabilir. Spekülasyon, denetimler altında olduğu için ve tahmine dayalı olduğu için yasal bir işlemdir. Hatta borsa işlemlerinde bu kavramı sıklıkla duymanız mümkündür.
Manipülasyon ise bu kadar masum bir kavram değildir. Genel olarak insanların değerleri ve duyguları kullanılarak gerçekleştirilen bu olgunun yasal olduğunu söyleyemeyiz. Özellikle de vicdani ve etik açısından düşünüldüğünde insani değerlere ters düşmektedir. Çünkü, bir insanın duygularının kullanılarak başka bir yöne sevk edilmesi etik değildir.
Borsaya baktığımızda ise manipülasyonun kesin anlamı ile bir suç olduğunu görmekteyiz. Çünkü, yalan haberlerle fiyatlar üzerinde yapay olarak müdahalede bulunmak için manipülasyonlar yapılmaktadır. Bu yapay müdahalelerin amacı çeşitli söylemlerle fiyatları istenilen tarafa çekmektir. Piyasa, manipüle eden kişinin istediği yöne doğru hareket ederse, manipülasyon yapan kişi bu işten ciddi kar elde edebilir. Bu nedenle para konusundaki haberlere dikkat edilmesi gerekir.
Dijital Pazarlama İle Satış Hacminizi Nasıl Artırırsınız? >>
Spekülasyon yasak bir borsa işlemi olarak görülürken, manipülasyon ‘dolandırıcılık’ olarak açıklanabilir. Finans camiasında bu tarzdaki girişimler bir suç olarak tanımlanır. Ayrıca, Türkiye’de manipülasyon yapan bir kişisi SPK mevzuatına paralel olarak 2-5 yıl arasında hapis cezası alabilirler. Spekülasyon haber ile manipülasyon haber kavramlarını birbirine karıştırmamanızda fayda var.
Spekülatör Nedir?
Spekülasyonun kar elde etmek için yapılan işlemler olduğundan bahsetmiştik. Bu işlemleri yapan kişiye spekülatör adı verilmektedir.
Manipülatör Nedir?
Değerleri kullanarak kişileri olumlu veya olumsuz yönlendiren, piyasalara yapay müdahaleler yapmaya çalışan kişiler manipülatör olarak tanımlanabilmektedir.